Er zijn verschillende anticonceptiemiddelen om een ongewenste zwangerschap te voorkomen. ‘Anti’ staat voor tegen en ‘conceptie’ staat voor het vormen van nieuw leven. Met uitzondering van condooms, moet je naar de huisarts om anticonceptie voorgeschreven te krijgen. Ieder anticonceptiemiddel heeft zijn eigen voor- en nadelen. Veel anticonceptiemiddelen hebben hun werking te danken aan hormonen. Over het algemeen hebben deze vormen van anticonceptie meer bijwerkingen maar bieden wel een betere bescherming tegen zwangerschap.
Op dit moment bestaat er nog geen hormonale anticonceptie voor mannen. Dit betekent dat het vaak op de vrouw aankomt of ze voor hormonale anticonceptie kiest. De vrouw heeft niet alleen de verantwoordelijkheid over de hormonale anticonceptie, ze kan last van bijwerkingen hebben en vaak is ze degene die het betaalt. Mannen kunnen helpen door mee te denken in de keuze over anticonceptie en deze voor de helft te betalen.
De anticonceptiepil is een kleine pil die hormonen afgeeft in je lichaam. Er bestaan verschillende soorten pillen met verschillende soorten hormonen.
De meest bekende pil is een combinatie van twee hormonen: oestrogeen en progestageen. Er bestaat ook een pil met alleen progestageen. Progestageen zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt doordat het eitje niet rijpt en niet kan innestelen. Ook zorgt progestageen ervoor dat het baarmoedermondslijm dikker wordt waardoor het sperma minder makkelijk bij het eitje komt. Oestrogeen zorgt ervoor dat je in je stopweek een schijnmenstruatie krijgt. Drie weken lang slik je iedere dag een pil, daarna heb je een stopweek waarin je ongesteld wordt. Je kunt er ook voor kiezen direct na het einde van een strip te beginnen met de volgende strip, je wordt dan niet ongesteld. Het is aan jou om te bepalen of je dit prettig vindt. Door je pil iedere dag op hetzelfde tijdstip in te nemen, is de kans kleiner dat je hem vergeet.
Omdat de pil een orale vorm van anticonceptie is, worden de werkzame stoffen van de pil via je maag aan je bloed afgegeven. Er zitten in de pil dus relatief veel hormonen. Je kunt bijwerkingen ondervinden van de pil zoals gewichtstoename of minder zin in seks. Aan de andere kant kan de pil helpen tegen puistjes.
De anticonceptiering is een vaginaal anticonceptiemiddel. Je plaatst de ring in je vagina om zwangerschap te voorkomen. Je kunt het inbrengen van de ring vergelijken met het inbrengen van een tampon. De ring laat je drie weken aaneengesloten in de vagina zitten. De stopweek begint op het moment je de ring uit je vagina verwijdert. In deze week word je ongesteld, je bent dan nog steeds beschermd tegen een zwangerschap. Na zeven dagen plaats je een nieuwe ring in de vagina. De ring is gemaakt van flexibel materiaal en past zich aan de vorm van jouw vagina aan. Een voordeel van de anticonceptiering is dat je niet iedere dag aan je anticonceptie hoeft te denken. De ring geeft het hormoon etonogestrel (progestageen) en ethinylestradiol (oestrogeen) af. Progestageen zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt doordat het eitje niet rijpt en niet kan innestelen. Ook zorgt progestageen ervoor dat het baarmoedermondslijm dikker wordt waardoor het sperma minder makkelijk bij het eitje komt. Oestrogeen zorgt ervoor dat je in je stopweek een schijnmenstruatie krijgt. Deze hormonen zijn dezelfde als in de pil zitten. Als je veel last hebt van bijwerkingen van de pil, heb je misschien dezelfde bijwerkingen van de anticonceptiering. In de ring zitten wel minder hormonen dan in de pil omdat deze in je vagina zit en dus plaatselijk werkt. Tijdens het vrijen mag je de ring eruit halen als jij of je partner de ring voelen zitten en dit onprettig vinden. Let wel op, de ring mag maximaal drie uur uit de vagina. Na drie uur ben je niet meer beschermd tegen zwangerschap.
Het spiraaltje is een anticonceptiemiddel dat geplaatst wordt in de baarmoeder.
Het hormoonspiraal is een t-vormig stukje plastic dat hormonen afgeeft waardoor je niet zwanger wordt. De werkzame stof, levonorgestel, is een hormoon dat een zwangerschap voorkomt. Omdat het spiraal in je baarmoeder zit, bevat de spiraal maar weinig hormonen in vergelijking met andere anticonceptiemiddelen. Hierdoor heb je bij een spiraal vaak minder last van bijwerkingen. Het hormoonspiraaltje geeft dagelijks een continue hoeveelheid aan hormonen af waardoor je (in tegenstelling tot bijvoorbeeld de pil) geen dagelijkse hormonale pieken ervaart. Bij het gebruik van de hormoonspiraal kan het zo zijn dat je menstruatie verandert of zelfs helemaal wegblijft. Na het inbrengen van het hormoonspiraal ben je voor vijf jaar beschermd tegen zwangerschap. Een spiraal wordt ingebracht door een arts of gynaecoloog. Het kan zijn dat jouw arts voorafgaand aan de plaatsing nog een inwendig onderzoek wil doen in jouw baarmoeder. Er wordt dan gekeken naar de ligging en grootte van jouw baarmoeder. Het plaatsen van het spiraal kan enkele minuten duren. Er is een mogelijkheid om te vragen om verdoving. Je kunt ook voor de ingreep een pijnstiller innemen om de pijn te verzachten.
Allereerst wordt je vagina en baarmoedermond gedesinfecteerd, met een speciale tang wordt je baarmoeder op de juiste manier neergelegd zodat het spiraal makkelijk geplaatst kan worden. De pijn de je ervaart wordt veroorzaakt door het op zijn plek houden van de baarmoeder. Na de ingreep kun je nog last krijgen van buikkrampen, deze zijn te vergelijken met menstruatiepijn.
Het anticonceptiestaafje of hormoonstaafje is een buigzaam stukje plastic ongeveer zo groot als een lucifer. Het wordt ingebracht aan de binnenkant van je bovenarm, dicht onder de huid. Het hormoon progestageen zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt. Na het inbrengen van het implantaat ben je drie jaar beschermd tegen zwangerschap. Het hormoonstaafje geeft dagelijks een continue hoeveelheid aan hormonen af waardoor je (in tegenstelling tot bijvoorbeeld de pil) geen dagelijkse hormonale pieken ervaart. Na het plaatsen van het staafje kun je geen invloed uitoefenen op je menstruatie. Bij het hormoonstaafje komt het voor dat je menstruatie verandert of zelfs helemaal weg blijft. Het inbrengen van het staafje doet de arts of gynaecoloog en is in enkele minuten gedaan. Na een plaatselijke verdoving wordt het implantaat geplaatst met een naald en zit het vervolgens onzichtbaar in je bovenarm. Om het staafje eruit te halen, moet een sneetje worden gemaakt. Aan het zetten en weghalen van een hormoonstaafje kun je op de binnenkant van je arm dus twee kleine littekens overhouden.
Het spiraaltje is een anticonceptiemiddel dat geplaatst wordt in de baarmoeder.
De koperspiraal is een t-vormig stukje plastic met daar omheen een draadje koper. Het koper in de spiraal zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt. De zaadcellen van de man worden door de werking van koper namelijk inactief. Na het plaatsen van de koperspiraal ben je vijf tot tien jaar beschermd tegen zwangerschap. Het voordeel van de koperspiraal is dat je geen extra hormonen in je lichaam krijgt waardoor je daar geen bijwerkingen van ondervindt. Een nadeel kan zijn dat je menstruatie heviger wordt na het nemen van een koperspiraal. Een spiraal wordt ingebracht door een arts of gynaecoloog. Het kan zijn dat jouw arts voorafgaand aan de plaatsing nog een inwendig onderzoek wil doen in jouw baarmoeder. Er wordt dan gekeken naar de ligging en grootte van jouw baarmoeder. Het plaatsen van het spiraal kan enkele minuten duren. Er is een mogelijkheid om te vragen om verdoving. Je kunt ook voor de ingreep een pijnstiller innemen om de pijn te verzachten.
Allereerst wordt je vagina en baarmoedermond gedesinfecteerd, met een speciale tang wordt je baarmoeder op de juiste manier neergelegd zodat het spiraal makkelijk geplaatst kan worden. De pijn de je ervaart wordt veroorzaakt door het op zijn plek houden van de baarmoeder. Na de ingreep kun je nog last krijgen van buikkrampen, deze zijn te vergelijken met menstruatiepijn.
Het vrouwencondoom is een barrièremiddel waarvan de betrouwbaarheid sterk afhangt van de juiste manier van gebruiken. Het condoom is het enige voorbehoedsmiddel dat naast bescherming tegen een zwangerschap ook bescherming biedt tegen soa’s. Omdat het vrouwencondoom geen hormonen afgeeft, kun je geen last krijgen van hormonale bijwerkingen. Het vrouwencondoom kun je op dit moment alleen online bestellen via Trophax en De Condomerie. Het vrouwencondoom plaats je in de vagina. Door het vrouwencondoom te gebruiken komt het sperma niet bij het eitje en kun je niet zwanger worden. Het vrouwencondoom lijkt een beetje op het condoom dat mannen gebruiken maar het is langer en breder. Het condoom is 17 cm lang en heeft aan de boven- en onderkant een ring. De grotere ring heeft een doorsnee van 7 cm en de kleine ring die je inbrengt heeft een doorsnee van 3 cm. In tegenstelling tot de meeste condooms, is het vrouwencondoom niet van latex gemaakt maar van nitriel en is daarom ook geschikt voor mensen met een latexallergie. Je kunt het vrouwencondoom al eerder inbrengen zodat je dit niet hoeft te doen tijdens de seks. Om het vrouwencondoom in te brengen knijp je de kleine binnenring samen en duw je hem zo ver mogelijk in de vagina. Het kost in het begin wat meer moeite maar na een paar keer oefenen zal je merken dat het steeds makkelijker wordt om het vrouwencondoom in te brengen.
De buitenste ring blijft buiten de vagina en bedekt je schaamlippen. Tijdens het vrijen kun je de piemel op weg helpen door hem de vagina in te leiden. Let op dat de piemel niet naast het vrouwencondoom zit. Na de seks draai je
de buitenste ring een of twee slagen zodat het sperma niet uit het condoom loopt. Verwijder daarna het vrouwencondoom en gooi het in de prullenbak.
De anticonceptiepleister is een dunne en flexibele pleister van 4.5 bij 4.5 cm. De pleister kan het best op de buik, billen, rug of bovenarm geplakt worden. Dit zijn plekken waar het minst wrijving plaatsvindt. Plak je pleister nooit op de borsten of bovenbenen, dit zijn plekken waar de vetlaag te dik is en de hormonen niet opgenomen kunnen worden in je bloed. De pleister geeft de hormonen oestrogeen en progestageen af. Dit zijn dezelfde hormonen als in de pil zitten. Als je veel last hebt van bijwerkingen van de pil, heb je misschien dezelfde bijwerkingen van de anticonceptiepleister. Progestageen zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt doordat het eitje niet rijpt en niet kan innestelen. Ook zorgt progestageen ervoor dat het baarmoedermondslijm dikker wordt waardoor het sperma minder makkelijk bij het eitje komt. Oestrogeen zorgt ervoor dat je in je stopweek een schijnmenstruatie krijgt. De pleister wordt één keer per week op de huid geplakt, drie weken achter elkaar en dan één week niet. In deze week word je ongesteld, je bent dan wel beschermd tegen een zwangerschap.
Vergeet je pleister niet op tijd op te plakken, de werking van de pleister vermindert en dan ben je niet verzekerd van bescherming. Zorg dat de pleister op een schoon, droog en onbehaard stuk van de huid wordt geplakt en gebruik geen bodylotion of andere cosmetica op deze plek, hierdoor vermindert de werking.
De prikpil is eigenlijk geen pil maar een hormooninjectie. Het hormoon, progestageen, is de werkzame stof waardoor je beschermd bent tegen zwangerschap. De prikpil heeft twee varianten: Depo Provera en Sayana. De injectie genaamd Depo Provera wordt toegediend door een arts in een spier en beschermt je twaalf weken lang. De andere injectie, Sayana, wordt ingespoten dicht onder de huid en zorgt voor dertien weken bescherming. Met de prikpil hoef je maar één keer in de drie maanden aan je anticonceptie te denken. Houd er wel rekening dat je na het gebruik van de prikpil, het terugkeren van je vruchtbaarheid een jaar en soms wel langer kan duren. Ook moet je wachten tot de hormonen zijn uitgewerkt wanneer je last hebt van bijwerkingen. Als je aan de prikpil bent, word je nog wel ongesteld. In tegenstelling tot andere hormonale anticonceptie kun je geen invloed uitoefenen op wanneer deze week is of deze een keer over slaan. Het komt ook voor dat je menstruatie verandert of zelfs wegblijft. De prikpil wordt meestal alleen aangeraden wanneer je voor alle andere anticonceptiemiddelen niet in aanmerking komt.